NSB graven op Eik en Duinen

Het is al weer enige tijd geleden dat ik over de begraafplaats Eik en Duinen liep. Daar werd mijn aandacht getrokken door een wolfsangel, een symbool dat je niet snel verwacht op een begraafplaats. De wolfsangel is een Nazi Duits – en NSB teken dat niet echt populair is op begraafplaatsen. Bij het lezen van de teksten op de stenen bleek het inderdaad om NSB graven te gaan.

In het bijgeplaatste kastje een portret van Peter Ton

Graf 1

Peter Ton, NSB Blokleider die in september 1940 met een groep leden van de jeugdstorm door Den Haag marcheerde. Tijdens het marcheren ontstond een vechtpartij met omstanders vanwege het omverlopen van een lid van de Jeugdstorm. De aanwezige Haagse politie, W A mannen en wat Duitse militairen mengden zich in het conflict en er werden waarschuwingsschoten gelost, enkele NSB’ers werden daarbij getroffen. Peter Ton werd levensgevaarlijk verwond aan het hoofd en overleed diezelfde dag in het ziekenhuis.
Het is nooit duidelijk geworden wie het fatale schot heeft gelost, maar de NSB klopte het geheel goed op. Peter Ton werd met veel tamtam begraven en alle topmannen van de NSB waren daarbij aanwezig.
Er gaan geruchten dat Glimmerveen het onderhoud van het graf voor zijn rekening neemt. Glimmerveen en zijn groepje demonstranten zijn menigmaal de toegang tot de begraafplaats ontzegd, maar hij mag als privé-persoon gewoon de begraafplaats bezoeken.

Graf 2

Christiaan Wilhelm von Lutzow ook lid van de NSB, hij werd in mei 1940 per trein met een aantal arrestanten van Amsterdam naar Den Haag vervoerd.
Onderweg is hij door een van de bewakers doodgeschoten. Het was de groep arrestanten verboden te bewegen en von Lützow hield zich daar niet aan.
Op de liggende grafsteen staat een tekst die vanwege corrosie moeilijk te lezen is .
Via trucjes en probeersels in photoshop heb ik de tekst kunnen ontcijferen en weer leesbaar gemaakt.

Op de steen staat:
De Dietschers – 6.
Laat niemand zeggen dat
Hij vreest.
En ’t lot zijn vijand is.
Hij zal ’t omklemmen
Die nacht als zijn banier:
De Dietsche geest,
In ons herleefd en niet te temmen.
George Kettmann Jr.
De kameraden van Kring 5.

Tekst vanwege corrosie van de steen wat leesbaar gemaakt

Graf 3

Henk Scholte overleed in 1943, er is weinig over Scholte bekend.
Bovenin bevind zich een symbool dat volgens mij later is aangebracht, het is een Celtic cross dat door het Stormfront als logo wordt gebruikt .
Het weggeslepen middengedeelte is m.i ook van latere datum er is nog wel een tekst leesbaar .
“Hij is gestorven voor Germanje of Germanië”

Tekstbronnen en meer info:
wiki/Peter Ton
Doodgewoon
Foute graven
Wiki Stormfront

Het kruis naast het Rauterkruis

Represaille  of Rauterkruis
Represaille of Rauterkruis

Ik fietste onlangs door de duinen van Kijkduin naar Scheveningen daar aangekomen besloot ik om verder te fietsen door de duinen richting Wassenaar.
Eenmaal in dit gedeelte van de duinen nam ik de afslag naar de pannenkoekenboerderij en via allerlei weggetjes belande ik in de buurt van de fusilladeplaats Waalsdorp dat bekend is vanwege de nationale 4 mei herdenking en de TV uitzending, ik was er nog nooit geweest.
Het eerste dat ik tegenkwam was het bekende Represaille of Rauterkruis dat is vernoemd naar Hanns Rauter hoofd van de SS in Nederland. Na de aanslag op zijn leven werden als represaille 263 mensen vermoord waaronder 38 op 8 maart 1945 op deze plek in Waalsdorp. Wat mij gelijk opviel was een klein kruis op enige meter van het Rauterkruis via de telelens kon ik alles beter zien en lezen.
Er stond Ernst….

Illegaal geplaatst kruis  met inscriptie Ernst ..... Jakob + datum  6 mei 1945.
Illegaal geplaatst kruis met inscriptie Ernst ….. Jakob + datum 6 mei 1945. 

Jakob en de datum 6 mei 1945.
Verder wandelend zag ik de officiële herdenkingsplaats en de grote bronzen Bourdonklok, heb een tijdje op een bankje gezeten en vanzelf dwalen de gedachten naar deze zwarte periode uit de geschiedenis die ik als kind ken uit de verhalen van als buren bij elkaar kwamen en verhalen verteld werden uit en over de oorlog. Eenmaal thuisgekomen ben ik op het web gaan zoeken naar info omtrent het Rauterkruis. Zo las ik dat Rauter vanwege zijn verwondingen opgelopen bij zijn aanslag, in Duitsland werd verpleegd en daar na de oorlog gearresteerd was en op verzoek naar Nederland is gebracht, alwaar hij na te zijn veroordeeld op 25 maart 1949 in de duinen van Waalsdorp door een vuurpeloton gefusilleerd en op een geheime locatie begraven werd.

De geschiedenis van het kleine kruis is niet te vinden op het www, wel is er in 2005 door een onbekende bloemen neergelegd met de woorden Tulipe 1922-2000. Het bestuur van Erepeloton Waalsdorpervlakte heeft een oproep gedaan om iedereen die iets meer weet van en over dit clandestien geplaatste kruis om zich met gegarandeerde geheimhouding te melden teneinde ook de geschiedenis van dit kruis te weten, tot nu toe nog zonder enig resultaat.


Tekstbronnen en meer info:

https://www.erepeloton.nl/

https://nl.wikipedia.org/wiki/Waalsdorpervlakte

 Bourdonklok
Bourdonklok

DSC01454
DSC01453

Joodse woningbouwvereniging Miskenoth-Israël

 Gevel met door Duitsers weggehakte gedenksteen
Gevel met door Duitsers weggehakte gedenksteen

Enige tijd geleden fietste ik via de Marktweg en aan het einde ging ik links de Groenteweg op.
Mijn aandacht werd getrokken door een vreemd ding aan de muur. Ik kon niets herkennen en besloot een foto te maken. Iets wat mij niet in dank werd afgenomen door de overbuurman. Ik heb hem rustig uitgelegd wie ik was en wat ik deed. Hierna\ werd hij wat vriendelijker.
Thuis kon ik op de Mac via Photoshop ook niets ontdekken, dus werd er driftig gegoogleloerd. Na veel en lang speurwerk vond ik het antwoord: Joodse woningbouwvereniging Miskenoth-Israël bezat huizen aan de Marktweg, Groenteweg, Wolmaranstraat, Langnekstraat en Fisherstraat

 Foto Bron Haagse Beeldbank
Foto Bron Haagse Beeldbank

Veel Joodse kooplieden hadden huizen en pakhuizen aan de Marktweg. De Markt, waar veel joodse kooplieden een kraam of standplaats hadden, was om de hoek. Zo was in Transvaal een joodse buurt ontstaan.

 Ingezette gedenksteen via Haagse Beeldbank
Ingezette gedenksteen via Haagse Beeldbank .Zou mooi zijn als deze steen weer in ere werd hersteld

Bron: stichting BUDVE. Sepiafoto: Gemeentelijke beeldbank. De ingezette gedenksteen komt van de foto.

Wilhelmina nam intrek in voormalig Joods bezit

Villa Nieuwe Parklaan 110Na een wandeling in het Belgisch Park besloot ik nog wat in de omgeving te wandelen. Ik kwam via de Badhuisweg op de Nieuwe Parklaan terecht en liep richting Kurhaus.
Opeens werd mijn aandacht getrokken door iets aan de gevel van een twee-onder-één-kap-villa. het bleek om een plaquette te gaan over Koningin Wilhelmina die na de oorlog een tijdje in één van de woningen heeft gewoond.
Foto gemaakt van de villa en de plaquette en verder gelopen naar tramhalte  Kurhaus. In een flits schoot de gedachte aan een struikelsteen door mijn hoofd, maar met de gedachte kon ik verder niet zoveel. Ik had wel een week daarvoor in Scheveningen een struikelsteen gefotografeerd, maar verder kwam ik niet.
Thuisgekomen ging ik op het internet wat rond zoeken en vond wat info over de villa en Koningin Wilhelmina.

Deze plaquette herdenkt het feit dat Koningin Wilhelmina hier op Nieuwe Parklaan 110 vlak na de Tweede Wereldoorlog verbleef, van 6 september 1945 tot 15 april 1946,
Na terugkeer in Nederland woonde Koningin Wilhelmina – uit medeleven met haar Volk – in een gewoon burgerhuis aan de Nieuwe Parklaan in Den Haag.
bron http://www.hethuisvanoranje.nl

Plaquette aan de gevel Nieuwe Parklaan 110
Plaquette aan de gevel Nieuwe Parklaan 110

Zo gewoon was de villa nou ook weer niet en het bleek dat ze meer dan één villa tot haar beschikking had. De naastgelegen huizen 112 en 114 huisvestten de hofhouding en de administratie.

In “Eenzaam maar niet alleen” schrijft Prinses Wilhelmina:

Ik vond in Scheveningen twee villa’s, aan de Parklaan, één voor de werkzaamheden die mijn omgeving te verrichten had, en één voor mijn persoonlijke bewoning. Begin september kon ik verhuizen. Beide huizen waren prettig gelegen en leken voldoende ruim voor het doel. Ik had er heerlijke zeelucht. Op den duur groeide ik er met mijn arbeid en vele paperassen uit en ik was blij toen ik het volgend voorjaar Het Loo weer kon betrekken. Spoedig nadat ik op orde was aan de Parklaan volgde de opening der tijdelijke Staten-Generaal.”

Bron: Wilhelmina prinses der Nederlanden, Eenzaam maar niet alleen. W. ten Have, Amsterdam 1959
http://www.dbnl.org/tekst/wilh001eenz01_01/wilh001eenz01_01_0008.php
Verder zoekend op het internet vond ik nog meer. Zo bleek het huis Nieuwe Parklaan 110 van een gedeporteerde joodse familie afkomstig te zijn:
http://www.joodsmonument.nl/person/467104
Emanuel Kahn bezat het recht van erfpacht van Nieuwe Parklaan 110 te Scheveningen, bewoond door zijn dochter en haar gezin. Zowel zijn dochter als twee kleinkinderen die hier woonden kwamen om in Auschwitz.

Joden werd in de periode ’40-’45 alle bezit ontnomen. Den Haag had toen mr.dr. H. Westra, een NSB-burgemeester die zich actief het joods bezit toe-eigende.
En uitgerekend Koningin Wilhelmina neemt in ’45 haar intrek in een geroofd joods huis. Wie van haar adviseurs dacht: “de bewoners zijn toch vermoord, dus we kunnen hier rustig een tijdje gebruik maken van deze villa.”

Toen ik er achter was hoe het zat met de villa, moest ik even een flinke pauze inlassen.

Nog gekker maakte de naoorlogse Haagse gemeenteraad het: Deze wilde over de periode dat de familie geen erfpacht kon betalen, omdat ze afgevoerd cq. vermoord waren – er was slechts een overlevende, bleek later – na de oorlog gewoon de ontbrekende erfpacht innen.

Dit bleek uit de wijze waarop de gemeente de erfpachtgelden en straatbelasting (tegenwoordig de onroerendezaak-belasting geheten) over de periode 1942 tot mei 1945 van teruggekeerde Joodse Hagenaars probeerde te innen. Ze moesten deze gelden betalen over een periode waarin hun huizen leegstonden of bewoond werden door NSB’ers of anderen.
Bron: http://www.joodserfgoeddenhaag.nl/joodse-oorlogsslachtoffers-en-de-inning-van-erfpacht-en-straatgeld/

Kortom, een huis met een geschiedenis die er niet om liegt. Vandaar dat ik in een flits de struikelstenen zag. Er ligt een mooie taak voor de gemeente om hier iets aan te doen. Maar ik vrees dat ze liever niet erkennen dat de koningin haar intrek nam in een geroofd huis met zo’n tragische  geschiedenis.

Terug naar de Gouden Eeuw

De Gouden Eeuw waarin:

– de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in 11 oorlogen verzeild raakte
– Nederlanders de grootste slavenhandelaars ter wereld werden.
– Nederlanders bij de genocide op de Banda-eilanden 15000 mensen doodden en de overlevenden deporteerden
– een groot deel van de bevolking in de Nederlanden omkwam door de Pest en andere epidemieën
– waarin met Johan van Oldenbarnevelt en de Gebroeders de Witt drie van onze staatshoofden werden vermoord

en waarin de gemiddelde levensverwachting van de Nederlander 31 jaar was.

Mark Rutte heeft er schijnbaar zin in. U ook?